ದಸರೆಯ 10ನೇ ದಿನ, ದಸರಾ ಅಥವಾ ವಿಜಯದಶಮಿ, ಹಿಂದೂಗಳ ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನವು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ 10ನೇ ದಿನದಂದು, ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಮಹಿಷಾಸುರ ಮರ್ಧಿನಿ ಅಥವಾ ಚಾಮುಂಡಿ ದೇವಿಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಹೆಸರಿನಂತೆ, ‘ವಿಜಯದಶಮಿ’ ಎಂದರೆ “ವಿಜಯದ ದಿನ”. ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಲು ದೇವತೆಗಳು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. 9 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಮಹಿಷಾಸುರನೊಂದಿಗೆ ಸಮರ ನಡೆಸಿದ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿ, 10ನೇ ದಿನದಂದು ಅವನನ್ನು ವಧಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, 10ನೇ ದಿನವು ‘ವಿಜಯದಶಮಿ’ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಸುರರ ಮೇಲೆ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ದಿನ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಮುತ್ತಿದ ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲಗೊಳಿಸುವ ಹಾಗೂ ಸತ್ಯ, ಧರ್ಮ, ನ್ಯಾಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡುವ ತಾಯಿಯಾಗಿ ಆರಾಧನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ರಾಜ್ಯದ ಮಹತ್ವದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಚರಣೆಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ದುರ್ಗಾ ದೇವಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಮಹತ್ವದ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳನ್ನು ಶಕ್ತಿ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯ ದೇವಿಯಾಗಿ ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಇತಿಹಾಸವು ವೇದಗಳು, ಪುರಾಣಗಳು ಹಾಗೂ ಹಳೆಯ ಪುರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳಲ್ಲೂ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾಗಿದೆ. ಅವಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯಂತೆ, ಹಾಗೂ ಅಜೇಯ ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ.
ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಉದ್ಭವ: ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಉದ್ಭವವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ ಅಥವಾ ಚಂಡಿ ಪಾಠ ಎಂಬ ಪುರಾಣಿಕ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ಮಹಾ ಬಲಾಢ್ಯ ರಾಕ್ಷಸನು ದೇವತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಭಯಾನಕ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿದ್ದಾಗ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು, ಮಹೇಶ್ವರ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಮಹಿಷಾಸುರನ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯು ಸಮುಚ್ಚಯಗೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಶಕ್ತಿಯೆಂದರೆ ದುರ್ಗಾ. ಈ ದೇವಿಯು ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕೃಪೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ.
ಮಹಿಷಾಸುರನ ವಧೆ: ಮಹಿಷಾಸುರನು ತನ್ನ ತಪಸ್ಸಿನಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವರಿಂದ ವರವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದ, ಮತ್ತು ತನ್ನ ಅಜೇಯತೆಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ದೇವತೆಗಳ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಬಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ದೇವತೆಗಳು ಪರಾಭವವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವರು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ದುರ್ಗಾ ದೇವಿ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ, 9 ದಿನಗಳ ಸಮರದ ನಂತರ, ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ವಧಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಮಹಾಸಮರವು ದೇವತೆಯ ಶಕ್ತಿಯ ಹಾಗೂ ಸತ್ವದ ಮೇಲೆ ಅಧರ್ಮದ ಸೋಲಿನ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಇತಿಹಾಸವು ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ, ಪರಿಶುದ್ಧತೆ, ಮತ್ತು ಸಮರಯೋಗ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
